Α.Ε.Κ κυπελλουχος Ευρωπης 1968

4 Απριλίου 1968. Στο Παναθηναϊκό Στάδιο είναι συγκεντρωμένοι 80.000 θεατές(αριθμός που αποτελεί ρεκόρ Γκίνες ακόμη και σήμερα για αγώνα μπάσκετ) για να ενισχύσουν την ΑΕΚ στο τελικό του Κυπέλλου Κυπελλούχων Ευρώπης με αντίπαλο την Σλάβια Πράγας των περίφημων Ζίντεκ και Ρουτσίσκα. Ολη η Ελλάδα βρίσκεται καθηλωμένη μπροστά στα ραδιόφωνα για ν' ακούσει από τον Βασίλη Γεωργίου την (ανεπανάληπτη) περιγραφή του αγώνα.

Εκείνος ο τελικός του 1968, ο δεύτερος στην ιστορία του Κυπέλλου Κυπελλούχων, απασχόλησε έντονα και τον διεθνή τύπο, γιατί ποτέ ως τότε (και ως τώρα) δεν είχαν παρακολουθήσει έναν αγώνα μπάσκετ 80.000 θεατές. Ο απεσταλμένος της μεγάλης γαλλικής αθλητικής εφημερίδας ΕΚΙΠ Πιερ Τεσιέ στην ανταπόκρισή του έγραψε:

"Η 4η Απριλίου 1968 θα αποτελέσει σταθμό στην ιστορία του μπάσκετ. Για πρώτη φορά στην Ευρώπη και ασφαλώς σ' ολόκληρο τον κόσμο 65.000 θεατές παρακολούθησαν έναν αγώνα. Δυο ώρες πριν από την έναρξη του τελικού καμμία θέση δεν είχε μείνει ακάλυπτη στο μαρμάρινο στάδιο. Παρά το γεγονός ότι πολλοί φίλαθλοι δεν μπόρεσαν να βρούν εισιτήριο, χιλιάδες ήλθαν και στάθηκαν έξω από τα προπύλαια του Σταδίου, για να παρακολουθήσουν τον αγώνα από τον... θόρυβο των εκδηλώσεων. Ο έναστρος ουρανός αυλακωνόταν από χιλιάδες χρωματιστές φωτοβολίδες κάθε φορά που η ελληνική ομάδα σημείωνε ένα καλάθι και πάνω από δύο ώρες η ιαχή "ΑΕΚ-ΑΕΚ" κάλυπτε κάθε άλλο θόρυβο. Θεέ μου, τι βοή ήταν αυτή χτες βράδυ στην Αθήνα. Ποτέ δεν έχει γίνει μια παρόμοια ατμόσφαιρα μπάσκετ, τόσο εξαιρετική, αλλά και τέτοιου πάθους."



Η ΑΕΚ εκείνης της εποχής ήταν μια πραγματικά πολύ μεγάλη ομάδα. Μπορεί σε όλους να έχει μείνει η επιτυχία του 1968 αλλά πολλοί δεν ξέρουν ότι αυτή η ομάδα δύο χρόνια νωρίτερα είχε φτάσει στο final-4 του Κυπέλλου Πρωταθλητριών στο Μιλάνο, όπου και πάλι είχε βρει μπροστά της την Σλάβια Πράγας αλλά είχε ηττηθεί στον ημιτελικό με μεγάλη διαφορά. Αυτή η ομάδα είχε τότε προπονητή, τον Μίσσα Πανταζόπουλο ενώ το ’68 ήταν ο Νίκος Μήλας μαζί με την ψυχή της ομάδας, τον πρόσφατα εκλιπόντα, Δημοσθένη Πασχαλίδη. Μεγάλο της αστέρι ήταν ο Γιώργος Αμερικάνος, που είχε πάει στην ΑΕΚ στα τέλη των 50ς και μαζί με τον Ζούπα, τον γίγαντα Τρόντζο, τον Στέλιο Βασιλειάδη, τον Χρηστέα, τον Λαρεντζάκη, τον Τσάβα αλλά και τον «βενιαμίν» της ομάδας, τον πιτσιρικά Νίκο Νεσιάδη είχαν φτιάξει ένα αμιγώς ελληνικό σύνολο, το οποίο θαύμαζε και αγαπούσε όλη η χώρα.

Η πορεία προς την κορυφή

Φαίνεται απίστευτο αλλά πιθανόν τίποτα από αυτά να μην είχε γίνει αν δεν υπήρχε παρέμβαση του αείμνηστου Ραϊμούντο Σαπόρτα, στελέχους της FIBA και φιλέλληνα, ο οποίος διόρθωσε μια γκάφα της διοίκησης της ΑΕΚ, που είχε ξεχάσει να δηλώσει συμμετοχή στο Κύπελλο Κυπελλούχων. Ο Ισπανός επεμβαίνει και δίνει την λύση και στις 4/4 είναι αυτός που παραδίδει το τρόπαιο στον Αμερικάνο. Η πορεία της ΑΕΚ εκείνη την χρονιά δεν ήταν στρωμένη με ροδοπέταλα. Η ισπανική Κας Βιτόρια του Μονσάλβε υποχρεώνει την ΑΕΚ σε ήττα με 10 πόντους στην πρεμιέρα της αλλά στην Αθήνα οι Βάσκοι δεν έχουν τύχη και με τον Αμερικάνο να βγάζει… 41άρι η «Ένωση» περνάει στον τρίτο γύρο για τους συγκλονιστικούς αγώνες με την βέλγικη Ρουαγιάλ. Το +20 του πρώτου αγώνα δίνει άνεση στην ΑΕΚ, που πηγαίνει ελαφρώς αδιάφορη στο Βέλγιο αλλά ευτυχώς οι βολές του Βασιλειάδη κρατούν την πρόκριση. Στα ημιτελικά έρχεται το θηρίο, η μεγάλη Ίνις Βαρέζε του Μενεγκίν, του Μποβόνε, του Μπουφαλίνι και του Σάλιβαν. Η ΑΕΚ χάνει με 18 στην Ιταλία αλλά κάνει απίστευτη ανατροπή στην Αθήνα και κερδίζει με 20 με τον Αμερικάνο να παίζει σαν… Αμερικάνος και να καθαρίζει και πάλι.

Στον τελικό Αμερικάνος και Τρόντζος σκοράρουν μαζί 53 πόντους και κρατάνε την ΑΕΚ μπροστά στην αντεπίθεση που εξαπέλυσαν οι Τσεχοσλοβάκοι με τους Ζίντεκ και Ρουζίτσκα. Το εκπληκτικό της υπόθεσης είναι ότι στον γύρο του θριάμβου των παικτών της «βασίλισσας» της Ευρώπης συμμετέχουν και αυτοί της Σλάβια, που επίσης αποθεώνονται μην μπορώντας και οι ίδιοι να πιστέψουν αυτό που έβλεπαν με τα μάτια τους! 80.000 Έλληνες μέσα στο Καλλιμάρμαρο, δεκάδες χιλιάδες έξω και γύρω απ’ αυτό και εκατομμύρια ακροατές κολλημένοι στα τρανζιστοράκια ακούγοντας την φωνή του Βασίλη Γεωργίου, νιώθουν ρίγη συγκίνησης για αυτή την ομάδα, που αποτέλεσε το φωτεινό παράδειγμα και άνοιξε το δρόμο σε όλες τις υπόλοιπες τα επόμενα χρόνια, ακόμα και στην Εθνική ομάδα περίπου δύο δεκαετίες μετά.

Βράβευση της νομαρχίας Αθηνών









Από την Βιτόρια… στο Καλλιμάρμαρο

Α ΓΥΡΟΣ
πρόκριση άνευ αγώνα

Β ΓΥΡΟΣ
Κας Βιτόρια-ΑΕΚ 82-72 (39-43)
Κας Βιτόρια: Μονσάλβε 37, Μπενέιτο 16
ΑΕΚ: Τρόντζος 25, Αμερικάνος 18, Βασιλειάδης 15, Ζούπας 10, Λαρεντζάκης 4, Χρηστέας, Τσάβας.

ΑΕΚ-Κας Βιτόρια 85-65 (46-29)
ΑΕΚ: Αμερικάνος 41, Τρόντζος 14, Βασιλειάδης 13, Ζούπας 10, Λαρεντζάκης 7, Τσάβας, Νεσιάδης
Κας Βιτόρια: Μονσάλβε 24, Μπίτσαμ 17, Λαζάρο 10

Γ ΓΥΡΟΣ
ΑΕΚ-Ρόαγιαλ 76-54 (40-37)
ΑΕΚ: Βασιλειάδης 19, Τρόντζος 16, Αμερικάνος 16, Ζούπας 15, Λαρεντζάκης 10
Ρόαγιαλ: Κλάκεϊ 19, Ουάσιγκτον 16, Ντιέ 10

Ρόαγιαλ-ΑΕΚ 74-54 (35-21)
Ρόαγιαλ: Ντιέ 22, Ουάσιγκτον 20, Κλάκεϊ 11
ΑΕΚ: Αμερικάνος 17, Βασιλειάδης 14, Τρόντζος 13

Δ ΓΥΡΟΣ
Ίνις Βαρέζε-ΑΕΚ 78-60 (30-28)
Ίνις Βαρέζε: Μποβόνε 22, Μπουφαλίνι 14, Σάλιβαν 12, Βιλέτι 12, Χολεντόνερ 12
ΑΕΚ: Αμερικάνος 21, Χρηστέας 11, Βασιλειάδης 9, Ζούπας 6, Τρόντζος 5, Νεσιάδης 4, Λαρεντζάκης 2, Τσάβας 2, Πετράκης

ΑΕΚ-Ίνις Βαρέζε 72-52 (36-26)
ΑΕΚ: Αμερικάνος 31, Ζούπας 12, Τρόντζος 12, Βασιλειάδης 10, Χρηστέας 4, Λαρεντζάκης 3, Τσάβας, Πετράκης.
Ίνις Βαρέζε: Χολεντόνερ 13, Μπουφαλίνι 10

ΤΕΛΙΚΟΣ
ΑΕΚ-Σλάβια Πρ. 89-82 (47-38)
ΑΕΚ: Αμερικάνος 29, Τρόντζος 24, Ζούπας 12, Βασιλειάδης 11, Λαρεντζάκης 6, Χρηστέας 4, Τσάβας 3
Σλάβια Πρ.: Ζίντεκ 27, Ρουζίτσκα 25, Μίφκα 14, Μπάροχ 12, Τόμασεκ 4, Κονοπάτσκε, Άμερ.